Polipragmazja_kampania edukacyjna

JAK BEZPIECZNIE ZAŻYWAĆ LEKI?

Szanowni Państwo,

Polipragmazja, nazywana potocznie wielolekowością, to przyjmowanie co najmniej pięciu leków jednocześnie. Starzenie się społeczeństwa i równoczesne wydłużanie życia sprawiają, że polipragmazja pozostająca poza nadzorem jest zjawiskiem niebezpiecznym – szczególnie dla osób starszych, które są obciążone chorobami przewlekłymi, np. cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym, czy niewydolnością krążenia. W konsekwencji rosnąca liczba pacjentów przyjmuje regularnie, bez należytej kontroli specjalistów, znaczne ilości medykamentów, narażając się tym samym na zwiększone ryzyko działań niepożądanych, osłabienie efektu terapeutycznego, czy interakcje między lekami oraz leków z żywnością. Wielolekowość często jest konieczna w stosowanych terapiach leczniczych. Jednak, aby była bezpieczna dla naszego zdrowia, powinna przebiegać zawsze pod kontrolą lekarską i w konsultacji z farmaceutą.

Narodowy Fundusz Zdrowia wraz z ekspertami postanowił przeanalizować to zjawisko i opublikował w lutym 2020 roku raport poświęcony polipragmazji. Z raportu wynika, że 1/3 Polaków po 65 roku życia przyjmuje co najmniej5 leków dziennie, w Europie zjawisko wielolekowości(polipragmazji) dotyczy ponad 32% osób w wieku 65+. Wnioski z wspomnianego raportu były podstawą podjętych przez NFZ działań zapobiegającym negatywnym skutkom polipragmazji, czego konkretnym wyrazem jest kampania edukacyjna „Świadomy pacjent – skuteczna terapia”. Wspólnie z Naczelną Izbą Aptekarską i Naczelną Izbą Lekarską oddajemy w Państwa ręce wydawnictwo poświęcone bezpiecznemu i odpowiedzialnemu zażywaniu leków. Na co należy zwrócić uwagę stosując jednocześnie wiele różnych leków? Jak przyjmować leki i jak je przechowywać? Jak nie narażać zdrowia na negatywne interakcje leków z suplementami, z żywnością czy ziołami?

Na te i inne pytania znajdą Państwo odpowiedzi w niniejszym wydawnictwie, do lektury którego serdeczniezapraszam.Filip Nowakp.o. Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia Polipragmazja skąd się bierze? Nasze społeczeństwo, podobnie jak większość społeczeństw europejskich, starzejesię. W roku 2010 roku osoby w wieku 65+stanowiły 13,4% populacji, natomiast obecnie (2019) 17,8%. Ta zmiana demograficzna niesie za sobą konieczność poświęcenia większej uwagi kwestiom, które do tej pory zajmowały jedynie wąskie gremia ekspertów. Jedną z nich jest zjawisko polipragmazji, inaczej wielolekowości. Z wiekiem rośnie liczba problemów zdrowotnych, z którymi się zmagamy. Część z nich wymaga farmakoterapii, czyli stosowania leków. Polipragmazja staje się problemem, gdy leków jest zbyt wiele, czyli kiedy ryzyko wystąpienia działań niepożądanych może przewyższać potencjalny efekt terapeutyczny. Większość badaczy przyjmuje, że z polipragmazją mamy do czynienia w przypadku jednoczesnego przyjmowania co najmniej 5 leków. Sam fakt przyjmowania takiej liczby leków nie musi być zjawiskiem negatywnym.

Odpowiednio dobrana terapia oraz stosowanie się do zaleceń lekarza to warunki konieczne do osiągnięcia założonych efektów.

Jednak wraz z liczbą przyjmowanych leków rośnie ryzyko wystąpienia negatywnych efektów polipragmazji:

(1) niewłaściwego stosowania się do zaleceń lekarza oraz

(2) niewłaściwego połączenia leków i niepożądanych interakcji.

Pierwszy problem wynika z pomyłek pacjentów – ze względu na zbyt dużą liczbę leków pacjent popełnia błędy lub przestaje stosować odpowiednie leki. Drugi może być efektem rozdrobnionej opieki zdrowotnej – lekarze opiekujący się pacjentem, nie mają wiedzy o wzajemnych zaleceniach, co w rezultacie może prowadzić do ordynowania terapii, które stosowane jednocześnie prowadzą do efektów niepożądanych i uszczerbku na zdrowiu. Zjawisko w danych NFZW przygotowanym raporcie, na bazie dostępnej literatury, danych Narodowego Funduszu Zdrowia oraz Centrum Systemów Informacyjnych w Ochronie Zdrowia autorzy podjęli próbę zdefiniowania skali polipragmazji w Polsce. Wyniki przedstawione w raporcie bazują na historii zrealizowanych recept refundowanych w całej populacji polskiej.

Filip Nowakp.o. Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia

WIĘCEJ w pliku poniżej