Nowe przepisy. Programy mieszkaniowe Informator dla gmin–część druga

5 marca 2021 roku wchodzą w życie kolejne przepisy ustawy z dnia 10 grudnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa (Dz. U. z 2021 r. poz. 11 – https://dziennikustaw.gov.pl/D2021000001101.pdf).
Od 5 marca podwyższona zostaje wysokość finansowego wsparcia udzielanego gminie na podstawie ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali mieszkalnych na wynajem, mieszkań chronionych, noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, ogrzewalni i tymczasowych pomieszczeń (Dz. U. z 2020 r. poz. 508 oraz z 2021 r. poz. 11) – jako bodziec dla gmin w podejmowaniu decyzji o realizacji inwestycji mieszkaniowych (zwiększenie dofinansowania z Funduszu Dopłat z 35-50% do 80%). Ponadto gminy mogą uzyskać wyższy grant z Funduszu Dopłat na partycypację w budowie przez innego inwestora (m.in. SIM/TBS) mieszkań o umiarkowanym czynszu (wzrost z 20% kosztów przedsięwzięcia do nawet 35%). Wprowadzona zostaje możliwość udzielania z Funduszu Dopłat finansowego wsparcia na przedsięwzięcia polegające na remoncie zdegradowanego zamieszkanego mieszkaniowego zasobu gminy, tym samorządom które będą realizowały przedsięwzięcie przy jednoczesnym udziale premii remontowej z Funduszu Termomodernizacji i Remontów.
To tylko cześć zmian. Więcej informacji znajdziecie Państwo na stronie operatora programu budownictwa komunalnego – Banku Gospodarstwa Krajowego: https://www.bgk.pl/programy-i-fundusze/programy/bezzwrotne-wsparcie-budownictwa-z-funduszu-doplat/

Poniżej informator o nowych programach przygotowanych przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii skierowanych do gmin – Lokal za Grunt oraz Grant na Infrastrukturę.
Programy wejdą w życie 1 kwietnia 2021 roku, jednak już teraz zachęcamy do zapoznania się z podstawowymi informacjami.
Przepisy regulujące ww. programy zawarte są w ustawie z dnia 16 grudnia 2020 r. o rozliczaniu ceny lokali lub budynków w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości (Dz. U. z 2021 r. poz. 223 – https://dziennikustaw.gov.pl/D2021000022301.pdf).

Zachęcamy także do zapoznania się z wcześniejszymi informatorami MRPiT dotyczącymi programów mieszkaniowych – https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/wsparcie-inwestorow-w-tym-gmin-w-obszarze-budownictwa-komunalnego-i-spolecznego.

Przypominamy, że od 19 stycznia 2021 r. gminy mogą ubiegać się o dodatkowe, bezzwrotne środki finansowe na założenie społecznej inicjatywy mieszkaniowej (SIM) lub objęcie udziałów w już istniejącym SIM-ie. Wnioski należy adresować do Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii i składać do Krajowego Zasobu Nieruchomości. Gmina może uzyskać 3 mln zł na objęcie udziałów w tworzonym SIM lub 10 proc. wartości inwestycji realizowanej przez istniejący SIM. Zainteresowane gminy zachęcamy do kontaktu z Krajowym Zasobem Nieruchomości. Na stronie internetowej KZN zamieszczone zostały przykładowe wnioski i uchwały - https://kzn.bip.gov.pl/rzadowy-fundusz-rozwoju-mieszkalnictwa/projekty-uchwal-i-wnioskow.html.

Program Lokal za Grunt

Cele programu

wsparcie gmin w realizacji lokalnej polityki mieszkaniowej –możliwość zwiększenia zasobu lokalowego bez konieczności bezpośredniego udziału w procesie inwestycyjno-budowlanym;
ograniczenie barier w prowadzeniu działalności inwestycyjnej w regionie –szerszy dostęp do nieruchomości, możliwość pozyskania nieruchomości o potencjale inwestycyjnym z częściowym rozliczeniem lokalami.

Podstawowe założenia programu

sprzedaż nieruchomości gminnych z przeznaczeniem na cele inwestycyjne z częściowym rozliczeniem lokalami mieszkalnymi lub użytkowymi,
rozliczenie „lokal za grunt” –zaliczenie na poczet części ceny nieruchomości gminnej nabywanej przez inwestora ceny lokali przekazywanych przez niego gminie,
przekazane przez inwestora lokale wykorzystywane przez gminę do realizacji jej zadań, np. jako mieszkania komunalne, mieszkania na wynajem, obiekty opieki zdrowotnej, edukacyjne, kulturalne itp.,
niepodlegające przekazaniu gminie lokale objęte inwestycją (tj. przedsięwzięciem realizowanym z wykorzystaniem nabytej od gminy nieruchomości)gospodarowane przez inwestora zgodnie z jego potrzebami.

Podmioty uczestniczące w realizacji programu

gminy dysponujące niewykorzystanymi nieruchomościami o potencjale inwestycyjnym, zainteresowane ich sprzedażą na cele inwestycyjne z rozliczeniem „lokal za grunt”,
inwestorzy zainteresowani nabyciem nieruchomości gminnej na cele inwestycyjne z rozliczeniem „lokal za grunt”. Program może stanowić atrakcyjną alternatywę dla gmin, które dysponują niewykorzystanymi nieruchomościami o potencjale inwestycyjnym, ale np.:
mają ograniczone środki na samodzielne prowadzenie inwestycji,
chcą sprawnie pozyskać lokale bez potrzeby bezpośredniego angażowania się w proces inwestycyjno-budowlany,
mają mniejsze doświadczenie w samodzielnej realizacji inwestycji i upatrują możliwości powiększenia zasobu lokalowego dzięki wykorzystaniu potencjału współpracy z podmiotem profesjonalnym,
potrzebują mniejszej liczby lokali niż wynikająca z możliwości optymalnego zagospodarowania posiadanej nieruchomości z uwagi na mniejsze potrzeby mieszkaniowe lub infrastrukturalne,
chcą dzięki udziałowi w programie ubiegać się o finansowe wsparcie na przedsięwzięcie infrastrukturalne w ramach instrumentu Grant na Infrastrukturę,
chcą pozyskać lokale w bardziej atrakcyjnej z punktu widzenia planów rozwojowych gminy lokalizacji niż wynikająca z położenia nieruchomości gminnej,
potrzebują lokali już w momencie sprzedaży nieruchomości gminnej,
dostrzegają korzyści płynące z włączenia inwestorów w prowadzone na terenie gminy działania modernizacyjne (np. rewitalizacyjne) w istniejących zasobach lokalowych,
chcą zwiększyć atrakcyjność inwestycyjną regionu.

Podstawowe działania gminy w programie

Gmina uczestnicząca w programie:

wyraża w uchwale rady gminy zgodę na sprzedaż nieruchomości gminnej z rozliczeniem „lokal za grunt” i określa parametry zasobu lokalowego oczekiwanego od inwestora,
dopełnia obowiązków związanych z organizacją przetargu na sprzedaż nieruchomości wynikających z przepisów o gospodarce nieruchomościami,
organizuje przetarg pisemny nieograniczony na sprzedaż nieruchomości gminnej z rozliczeniem „lokal za grunt”,
zawiera ze zwycięzcą przetargu umowę sprzedaży nieruchomości określającą dodatkowo warunki rozliczenia „lokal za grunt”,
po uzyskaniu lokali od inwestora, w zależności od przyjętego modelu współpracy, przeznacza:
lokale mieszkalne na mieszkania komunalne albo mieszkania na wynajem z możliwością stosowania dopłat do czynszu w programie Mieszkanie na Start(w przypadku wniesienia lokali do spółki gminnej lub spółki Skarbu Państwa),
lokale użytkowe na obiekty infrastruktury społecznej, np. obiekty opieki zdrowotnej, edukacyjne, kulturalne itp.

Parametry zasobu lokalowego

Gmina określa w uchwale o zbyciu nieruchomości podstawowe parametry zasobu lokalowego oczekiwanego od inwestora:

minimalną i maksymalną liczbę i powierzchnię użytkową lokali,
przeznaczenie i wymogi dotyczące lokalizacji,·minimalny standard,
cenę 1 m2powierzchni użytkowej,
termin przekazania. Gmina zawiera parametry określone w uchwale w ogłoszeniu o przetargu.

Formuła rozliczenia ceny w modelu „lokal za grunt”

Cena wywoławcza nieruchomości zbywanej w programie Lokal za Grunt, co do zasady, nie może być niższa od wartości nieruchomości wynikającej z wyceny tej nieruchomości.

O wygranej w przetargu pisemnym nieograniczonym na sprzedaż nieruchomości gminnej decyduje kryterium najwyższej ceny.

Cena uzyskana w przetargu jest wyrażana kwotowo. Podlega ona jednak rozliczeniu w formie mieszanej, na którą składa się:

część pieniężna – różnica między ceną uzyskaną w przetargu a ceną zaoferowanych gminie przez inwestora lokali,
część lokalowa –wartość lokali zadeklarowanych do przekazania gminie w ofercie inwestora, wskazanych w umowie sprzedaży. Wartość lokali zadeklarowanych do przekazania gminie w ofercie inwestora jest ustalana w oparciu o cenę 1 mkw. powierzchni użytkowej wskazaną w uchwale o zbyciu nieruchomości, powtórzoną w ogłoszeniu o przetargu.

WAŻNE! Cena nieruchomości gminnej uzyskana w wyniku przetargu jest uiszczana zawsze w formie mieszanej: pieniężno-lokalowej.

Możliwość stosowania dopłat do czynszu

Gmina może wnieść mieszkania lub inne lokale przekazane przez inwestora jako aport do spółki gminnej lub spółki Skarbu Państwa. W przypadku gdy przedmiotem wkładu niepieniężnego są mieszkania, gmina zawiera ze spółką umowę określającą w szczególności:

zasady wynajmu mieszkań, zasady naboru najemców (z uwzględnieniem ustawowo wskazanych kryteriów pierwszeństwa).

Mieszkania stanowiące wkład niepieniężny mogą być objęte systemem dopłat do czynszu w programie Mieszkanie na Start. W przypadku tych mieszkań nie są stosowane przepisy ustawy „Mieszkanie na Start”1dotyczące pierwszego zasiedlenia, umowy inwestora z gminą oraz naboru najemców przez gminę.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 16 grudnia 2020 r. o rozliczaniu ceny lokali lub budynków w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości (Dz. U. z 2021 r. poz. 223).

KONTAKT W SPRAWIE PROGRAMU. W przypadku jakichkolwiek pytań i wątpliwości dotyczących programu prosimy o kontakt z Departamentem Mieszkalnictwa, tel. +22522 53 00, e-mail: sekretariatDM@mrpit.gov.pl.

1Ustawa z dnia 20 lipca 2018 roku o pomocy państwa w ponoszeniu wydatków mieszkaniowych w pierwszych latach najmu mieszkania, Dz. U. z 2020 r. poz. 551, z 2021 r. poz. 11, 223.

Grant na Infrastrukturę

Program Grant na Infrastrukturę

Cel programu

rozwój infrastruktury społecznej i komunalnej infrastruktury technicznej towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu

Instrument wsparcia

Bezzwrotny grant

Operator programu

Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) –podmiot odpowiedzialny za przyjmowanie wniosków i wypłatę dofinansowania

Podmiot uprawniony do uzyskania finansowego wsparcia

samorządy gminne
związki międzygminne

Finansowanie programu

Fundusz Dopłat zasilany rezerwą celową budżetu państwa. Budżet państwa przeznaczy na dofinansowanie inwestycji środki do wysokości 30 mln złw2021 r., 70 mln zł w 2022 r. i 80 mln zł w 2023 r.

Rodzaj przedsięwzięcia objęty dofinansowaniem

komunalna infrastruktura techniczna służąca wykonywaniu zadań własnych gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2, 3 i 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym(w tym: gminne drogi, ulice, mosty, place i organizacja ruchu drogowego, wodociągi, kanalizacja, wysypiska śmieci, obiekty służące zaopatrzeniu w energię elektryczną, cieplną i gaz itp.),
infrastruktura społeczna służąca wykonywaniu zadań własnych gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 5, 6, 8-10 i 12 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym(w tym: ośrodki i zakłady opiekuńcze, placówki edukacji publicznej, biblioteki, domy kultury, obiekty służące turystyce i kulturze fizycznej –np. siłownie plenerowe, tereny rekreacyjne, zieleń gminna itp.).

Poziom dofinansowania

Wysokość finansowego wsparcia na realizację przedsięwzięcia infrastrukturalnego jest równa iloczynowi 10% kosztów przedsięwzięcia infrastrukturalnego oraz liczby przedsięwzięć lub inwestycji o charakterze promieszkaniowym, powiązanych z przedsięwzięciem

infrastrukturalnym, przy czym kwota ta nie może być wyższa niż udział gminy w poszczególnych przedsięwzięciach i inwestycjach o charakterze mieszkaniowym zdefiniowanych w art. 5c ust. 1 pkt 1-5 ustawy z 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali mieszkalnych na wynajem, mieszkań chronionych, noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, ogrzewalni i tymczasowych pomieszczeń.

Podstawa prawna

Ustawa z 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali mieszkalnych na wynajem, mieszkań chronionych, noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, ogrzewalni i tymczasowych pomieszczeń(Dz. U. z 2020 r. poz. 508 oraz z 2021 r. poz. 11 i poz. 223).
Rozporządzenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z 27 kwietnia 2018 r. w sprawie finansowego wsparcia na tworzenie lokali mieszkalnych na wynajem, mieszkań chronionych, noclegowni, schronisk dla bezdomnych, ogrzewalni i tymczasowych pomieszczeń(Dz. U. poz. 823 oraz z2020 r. poz. 777)2,

KONTAKT W SPRAWIE PROGRAMU

W przypadku jakichkolwiek pytań i wątpliwości dotyczących programu prosimy o kontakt z infolinią Banku Gospodarstwa Krajowego: 801 598 888 lub +22 475 88 88.

2Zgodnie z art. 43 ustawy z dnia 10 grudnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa(Dz. U. z 2021 r. poz. 11) dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 19 oraz art. 12a ust. 2 ustawy o finansowym wsparciu ...w dotychczasowym brzmieniu zachowują moc do dnia wejścia w życie nowych przepisów wykonawczych do ustawy w nowym brzmieniu, jednak nie później niż do dnia 31 marca 2021 r.